Падзеі Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Іўеўскага раёна.
Усё далей ад нас падзеі Вялікай Айчыннай вайны, аднак практычна ў кожным населеным пункце Іўеўскага раёна ёсць помнікі, абеліскі, мемарыялы, брацкія магілы… . Яны захоўваюць памяць пра герояў і ахвяр вайны, яны застануцца маўклівымі сведкамі тых падзей для нашых патомкаў.
Вечная памяць усім, загінуўшым у гады ваеннага ліхалецця.
 Памятны знак воінам-землякам(г. Іўе) |
Помнік у гонар ЛМПП КП(б)Б і партызанскіх брыгад |
Помнік землякам |
Помнік землякам |
|
(в. Мікалаева, Лелюкінскі сельсавет) |
 Помнік у памяць аб загінуўшых (в. Сурвілішкі, Трабскі сельсавет) |
(в. Сурвілішкі, Трабскі сельсавет) |
Ваенныя пахаванні (ВП):
- Месцы масавага знішчэння мірных жыхароў
|
(в. Ятаўтавічы, Іўеўскі сельсавет) |
|
|
|
- Брацкія магілы
|
(в. Пятровічы, Іўеўскі сельсавет) |
|
 ВП № 2467 (г. Іўе, вул. Піянерская) |
 ВП № 2472 (аг. Ліпнішкі, Ліпнішкаўскі сельсавет) |
|
|
 ВП № 2474 (в. М.Князікоўцы, Ліпнішкаўскі сельсавет) |
|
|
 ВП № 2478 (аг. Суботнікі, Суботніцкі сельсавет) |
|
 ВП № 2480 (в. Бакшты, Бакштаўскі сельсавет) |
|
|
|
|
 ВП № 2484 (г. Іўе, новыя могілкі каля в. Саўгуці) |
 ВП № 2485 (аг. Морына, Морынскісельсавет) |
 ВП № 5996 (в. Белы Бераг, Бакштаўскі сельсавет) |
 ВП № 7448 (в. Крывічы, Іўеўскі сельсавет) |
(в. Ятаўтавічы, Іўеўскі сельсавет) |
(в. Кавалёвы, Бакштаўскі сельсавет)
|
- Адзіночныя пахаванні
|
воінскае пахаванне з 5 магіл савецкіх воінаў (г. Іўе, старыя могілкі) |
|
|
магіла савецкага воіна
|
 ВП № 2476 індывідуальная магіла невядомага салдата (г. Іўе, старыя могілкі) |
 ВП № 6002 індывідуальная магіла Альшанскага А.П. (в. Белы Бераг, Бакштаўскі сельсавет) |
(в. Песевічы, Лелюкінскі сельсавет) |
індывідуальная магіла Вярцінскага А.Ю. (в. Козевічы, Лелюкінскі сельсавет) |
- Басюк, І. А. Баі пад Трабамі-Суботнікамі / І.А. Басюк // З гісторыі вякоў і пакаленняў Іўеўскага краю: матэрыялы наукова-практычнай краязнаўчай канферэнцыі / пад рэд. І.П. Крэня. — Гродна: ГрДУ, 1999. — С. 121—131.
- Бибикова, А. Сестры Хатыни. Скорбный список увеличивается / Алла Бибикова // Гродзенская праўда. — 2023. — 22 сакавіка. — № 23. — С. 6—7. Есть информация о деревнях Ивьевского района, уничтоженных гитлеровцами.
- Бутурля, И. Без срока давности : поробности уголовного дела гибели 48 евреев д. Бакшты, расстрелянных немецкими полицаями в годы Великой Отечественной войны / Ирина Бутурля // Іўеўскі край. — 2022. — 23 лютага. — № 14. — С. 4.
- Бутурля, И. «В мертвом лесу, упираясь во взгляд, камни заплаканные стоят» / И. Бутурля // Іўеўскі край. — 2022. — 11 мая. — № 34. — С. 6.
- Бутурля, И. Зверства Армии Крайовой на территории Ивьевщины : о чем говорят рассекреченные документы / Ирина Бутурля // Іўеўскі край. — 2022. — 16 красавіка. — № 28. — С. 12.
- Бутурля, И. Когда мир вспоминает те дни, немеет сердце, холодеют руки… : в урочище Стоневичи прошел траурный митинг к 80-летию уничтожению Ивьевского гетто / Ирина Бутурля // Іўеўскі край. — 2022 — 14 мая. — № 35. — С. 4.
- Бутурля, І. Сэрца, слухай званы, помні ўсё, не астынь… / Ірына Бутурля // Іўеўскі край. — 2022. — 19 сакавіка. — № 20. — С. 4.
-
Вайна, праз 53 гады назад: аб ваенных падзеях у Іўі ў 1941 г. [паводле дакументальных аповядаў І. Стаднюка] // Іўеўскі край. — 1994. —18 чэрвеня. — С. 3.
-
Васілючак, М.В. Вызваленне Іўеўшчыны ад нямецка-фашысцкіх акупантаў // З гісторыі вякоў і пакаленняў Іўеўскага краю: матэрыялы наукова-практычнай краязнаўчай канферэнцыі / пад рэд. І.П. Крэня. — Гродна: ГрДУ, 1999. — С. 132—135.
- Врублевская, Т. Время не спишет : не шесть, а 46 пострадавших от нацистов деревень в Ивьевском районе: что показали новые исследования / Татьяна Врублевская // Рэспубліка. — 2023. — 4 лютага. — № 23. — С. 12.
-
Врублеўскі, В. Іве – Юрацішкі / Валянцін Врублеўскі. — Мінск: А.М. Вараксін, 2010. — 340 с.
-
Горбачевский, И. И. Лидская партизанская зона: [воспоминания бывшего партизана и подпольщика] / И.И. Горбачевский. — Гродно: Гродненская типография, 2013. — 178, [1] с. : фот.
- Заенчковская, О. “Из сотни сельчан не выжил никто” : гитлеровцы превращали в пепелища целые деревни Ивьевского района / Ольга Заенчковская // Гродзенская праўда. — 2022. — 30 сакавіка. — № 23. — С. 10—11.
-
Змитревич, Н. Ивьевское гетто : о судьбе тысяч погибших евреев рассказываем в проекте «Место преступления» / Наталья Змитревич, Алла Бибикова // Гродзенская праўда. — 2023. — 30 жніўня. — № 69. — С. 10—11.
- Змитревич, Н. Ивьевское гетто : за годы Великой Отечественной войны Холокост унес жизни около трех тысяч ивьевских евреев / Наталья Змитревич, Алла Бибикова // Іўеўскі край. — 2023. — 27 верасня. — № 74. — С. 5.
-
Ивье: памятник советским воинам / сост.: Ю.Р. Артемчук, О.В. Давидович, С.И. Молчан, Т.Ф. Рослик // С памятью в сердце. — Минск: Беларуская энцыклапедыя імя П. Броўкі, 2015. — 312 с.
- Канюта, В. Край нацыянальнага шматаблічча : што вылучае Іўе сярод іншых беларускіх гарадоў і якая трагедыя дагэтуль у памяці яго жыхароў / Вераніка Канюта // Звязда. — 2022. — 18 студзеня. — № 10. — С. 9.
-
Мурина, С. Имя на памятнике: к 70-летию Великой Победы / С. Мурина // Гродзенская праўда. — 2015. — 15 ліпеня. — № 54. — С. 8.
-
Нам жыць і помніць: [да 70-годдзя з дня вызвалення Іўеўшчыны ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў] / уклад.: Л.Л. Бутурля і інш. — Гродна: Гродзенская друкарня, 2014. — 80 с.: іл.
-
Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Іўеўскага раёна. — Мінск: БЕЛТА, 2002. — 510 с.: іл.
- Пеплом стали девушки и парни, дети, старики…: 22 февраля исполнилось 79 лет с того рокового дня, когда деревню Ятолтовичи Ивьевского сельсовета постигла трагическая участь Хатыни // Іўеўскі край. — 2022 — 23 лютага. — № 14. — С. 4.
- Поболь, В. Под грифом: “Забвению не подлежит” : кровавые факты злодеяний фашистов и их пособников против мирных граждан на территории нынешнего Ивьевского района / В. Поболь // Іўеўскі край. — 2022. — 11 чэрвеня. — № 43. — С. 5.
-
Стаднюк, И. Ф. Человек не сдается / И.Ф. Стаднюк. — Москва: Воениздат, 1964. — 464 с.
- Так освобождали Ивьевщину // Іўеўскі край. — 2023. — 6 ліпеня. — № 50. — С. 3.
-
Третьяк, С. А. Трудный путь к Победе / С. А. Третьяк. — Минск: Беларуская навука, 2015. — 287 с.: ил.
Матэрыялы з адкрытых рэсурсаў сеткі Інтэрнет:
-
Матэрыяльныя аб’екты Іўеўскага раёна, якім нададзены статус і катэгорыя гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь. — Рэжым доступу: http://ivje.gov.by/ru/istkultcennost-ru/
-
Увековечение памяти защитников Отечества и жертв войн. — Режим доступа: http://ivje.gov.by/ru/uvekovechenie-ru/
